Alkoof

Een alkoof is meestal een tussenkamer zonder ramen die als slaapkamer gebruikt wordt en vaak uitkomt in een grotere kamer. Dit alkoof is gebouwd tussen de voorkamer en de achterkamer met schuifdeuren aan beide kanten. Het bijzondere aan dit alkoof is dat er ramen in zitten. Het alkoof was in gebruik als ouderslaapkamer. Hier sliepen Jacob Zwaan en Johanna Sophia Reijling en werden een aantal van hun kinderen geboren.  Alkoof1

Een dramatische gebeurtenis op 15 juli 1937
In dit alkoof is ook Jacob Zwaan overleden. Het is vandaag de trouwdag van oudste zoon Andries, maar Jacob  Zwaan voelt zich niet lekker.  Als je eerste kind trouwt dan is een beetje spanning niet zo verwonderlijk.
Andries trouwt vandaag met Cornelia Jacoba Hoek, de dochter van de Gereformeerde dominee Hoek in Enkhuizen. Andries is als kandidaat / predikant beroepen in Zwartsluis. Daar zullen ze ook de pastorie betrekken. Iedereen is al vroeg in de weer. De bruidsmeisjes zijn de jongste zusjes  Corrie en Riek. Zij gaan deze morgen al vroeg naar de kapper, hun jurkjes hangen klaar. Licht lila met donker paarse velours de chiffon. Het is een chique gebeurtenis in Huize Zwaan en op de pastorie op de Dijk. De bus met gemeenteleden vanuit Zwartsluis is onderweg om de plechtigheid bij te wonen. Het feest zal worden gegeven in Die Port van Cleve op de Dijk.
Echter de pijnklachten bij vader Jacob Zwaan blijven aanhouden. Zuster de Wit werkzaam in het Snouck van Loosenziekenhuis wordt erbij gehaald. Dan slaat het noodlot definitief toe. Om 11 uur overlijdt Jacob Zwaan. In plaats van een blijde dag wordt het de meest zwarte dag in de geschiedenis op de Van Bleiswijkstraat.

Wat er dan gebeurt is met geen pen te beschrijven. De bruidsmeisjes worden bij de kapper vandaan gehaald, de bus met gemeenteleden uit Zwartsluis wordt opgevangen in Pro Rege en kunnen na een kopje koffie weer rechtsomkeert maken. De vader van de bruid bestelt alles zoveel mogelijk af. De feestversiering wordt verwijderd en de gasten moeten van het drama op de hoogte worden gesteld en dat alles zonder mobieltjes of internet. Gerrit gaat naar het station om de gasten daar op te vangen. Iedereen is in tranen of in shock.

Andries (2)CorHoekEen week later op 24 juli 1937 zijn Andries Zwaan en Cor Hoek in alle eenvoud getrouwd. De kerkelijke inzegening vindt plaats in de gereformeerde kerk in Zwartsluis in aanwezigheid van de gehele familie. 

Toen Gerrit Zwaan en Marie van der Veen,  mijn ouders,  in 1940 het huis betrokken werd het alkoof de muziekkamer. Maar in 1942 was het ook de kraamkamer waar ik geboren werd. In 1946 kwam René hier ter wereld en in 1953 Anneke. Vanwege de oorlogssituatie werd Jaap in 1944 in het Snouck van Loosenziekenhuis geboren.

geboortekaartje 3 vernoemd naar tante grethakopie

 

 

 

 

 

Vernoemd
Anneke (later Hanneke) is traditioneel vernoemd, maar ook een beetje anders. Ik ben als oudste dochter (1942) vernoemd naar de moeder van mijn moeder: Maria Elisabeth. Mijn broer Jaap (1944) naar de vader van mijn vader (Jacob Zwaan). Met de naamgeving van mijn tweede broer René (1946) kwam een nieuwe roepnaam in de familie, maar in de doopnaam werd de vader van mijn moeder (Reinder van der Veen) wel vernoemd en zo werd het Reinder René Johannes.
De doopnaam van Anneke (1953) is Johanna Sophia Margaretha. Zij is vernoemd naar de moeder van vader Gerrit, Johanna Sophia Zwaan-Reijling, maar ook zij kreeg een nieuwe roepnaam. Niet nog meer Fietjes in de familie, maar Anneke. Toegevoegd werd ook de naam Margaretha naar onze onderduiktante Gretha Salomon-Brandon (Rechts op de foto). Zij was kinderloos. Op de foto op het plat  heeft zij baby Anneke in haar armen en ik zit er trots naast.

Nauty spot
De alkoofdeuren waren ’s winters vanwege de kou dichtgeschoven. Als we het als kind te bont maakten, moesten we in het alkoof afkoelen (we moesten de knor uit ons hartje halen…).Tegenwoordig zou dit de nauty spot worden genoemd.

Luistervinkje Hanneke: Het Alkoof was een strafkamertje waar je naartoe moest als je stout was geweest, maar als de schuifdeuren dicht gingen dan wist je dat serieuze gesprekken gevoerd werden. Over studievorderingen, kerkbezoek, aankondigingen van verlovingen en trouwpartijen. Ik stond achter de dichte schuifdeuren en hoorden het allemaal aan.

Alkoofpiano

De Piano
In het alkoof stond ook de piano. We hebben alle vier pianoles gekregen van Alie de Wit. Helaas werd de muzikaliteit van mijn vader slechts doorgegeven via de mannelijke lijn. Dat inzicht sijpelde maar langzaam door bij mijn moeder. Ik bakte er niets van en heb aan het verplichte dagelijkse pianospel in het alkoof een dusdanig trauma opgelopen dat toen vele jaren later mijn dochtertje Hester wilde leren pianospelen zij bij de buurvrouw eerst maar eens moest oefenen. Na een half jaar is de piano er toch nog gekomen.

Hierboven: René ca 10 jaar

De pianoles

Hanneke: Mijn vader speelde met mij kinderliedjes uit: ‘Kun je nog zingen, zing dan mee’ en ik zong daarbij. Ik kreeg een paar jaar les van pianolerares Alie de Wit, maar dat werd niet echt een succes. Ook de pianolessen van mijn grote zus waren al zeer teleurstellend verlopen voor mijn moeder, maar helaas voor haar kon ik haar dromen niet waar maken. Mijn broers speelden wel graag en vol overgave. Jaap was dol op marsmuziek en op de walsen van Strauss en René hield meer van Chopin. Prachtig vond ik het. Vooral  René speelde vele uren op de piano! Toch is het Jaap die nog altijd graag speelt. Het liefst vierhandig met een muziekvriend.
Ping
René was wel de broer die vaak een spelletje met mij speelde. Om aandacht te trekken stond ik een keertje bij de piano en raakte met één vinger steeds een willekeurige toets aan, dwars door zijn pianospel. Die ‘ping’ van mij was René op een gegeven moment zo zat dat hij mij een tik op mijn vingers gaf die ik nooit meer vergeten ben.

Hanneke: Ik was de jongste van het gezin. Toen ik 10 jaar was ging ook ik op pianoles, bij Alie de Wit. Ik herinner me vooral dat zij mijn toetsaanslag corrigeerde door mij letterlijk steeds op de vingers te tikken. Het einde van mijn  pianoles kwam naderbij toen ik een stukje ingestudeerd had voor het 25-jarig huwelijksfeest van mijn ouders: De Tinnen Soldaatjes. Maar toen het moment daar was durfde ik niet want ik was zo bang dat ik het slotriedeltje (als de soldaatjes om vallen) niet in het juiste tempo zou spelen. Toen ik daarna  op de schoorsteenmantel de rekening zag staan voor mijn muzieklessen was ik onvermurwbaar en besloot ik niet meer heen te gaan.